Maturiteit van sector

De diversiteit van de activiteiten die onder het label “cleantech” vallen, maakt het moeilijk om het algemene niveau van maturiteit ervan in te schatten. Kijkend naar de 9 geïdentificeerde subdomeinen, kan men echter oordelen dat de meeste domeinen een zekere mate van maturiteit hebben bereikt in Vlaanderen. Dit blijkt uit een vrij stabiele verdeling van start-ups en gevestigde actoren wanneer we historische gegevens vergelijken. 

In tegenstelling tot voorgaande jaren lijkt er een algemene trend te zijn van een vermindering van het aantal start-ups in de sector. In de meeste domeinen neemt het aandeel van gevestigde bedrijven verder toe, wat wijst op een verdere rijping van deze domeinen. 

De daling van het aantal start-ups in alle domeinen kan erop wijzen dat innovatie door deze jongere en vaak dynamische ondernemingen de komende jaren belemmerd zal worden. Dit is betreurenswaardig, vooral gezien de recente impuls van de bestuurslichamen op COP26, die daar het belang van innovatie en technologie voor het bereiken van hun doelstellingen inzake klimaatneutraliteit hebben benadrukt.

Ondanks het dalende aandeel van start-ups in bijna alle domeinen, toont de leeftijdsverdeling van cleantech actoren een voortdurende instroom van nieuwe actoren voor alle 4 de actoren. Zoals verwacht is het relatief nieuwe aantal pioniers aan de lage kant van het spectrum, aangezien deze ondernemingen gewoonlijk grote kapitaalinvesteringen vereisen om hun activiteiten op te kunnen starten. Uit de verdelingen blijkt ook dat de pioniers (wier kernactiviteiten niet noodzakelijk verband houden met cleantech) de oudste groep vormen, gevolgd door enablers, die cruciaal zijn als fundament van de cleantech industrie. De uitvoerders en techleveranciers vertonen elk een opmerkelijke toename van nieuwe actoren ongeveer 35 jaar geleden (samenvallend met de oprichting van de meeste vroege enablers) maar zagen een spectaculaire groei van nieuwe actoren ongeveer 10 jaar geleden. Zij blijven sindsdien ieder jaar verder groeien met een aanzienlijk aantal nieuwe actoren.